Uit bed rollen, een poging doen tot leren, door naar werk, nog even socializen als het kan voordat je het bed weer in duikt, en de volgende dag het rijtje vrolijk weer opnieuw doen. Een routine waar elke student wel bekend mee is. De ene keer gaat het allemaal prima, maar de andere keer zitten we door de hoge druk met onze handen in het haar en beleven we de welbekende ‘mental breakdown’... je zou bijna kunnen zeggen dat de kracht van deze term inmiddels verloren is omdat er zo makkelijk mee in het rond geslingerd wordt, maar niks is minder waar. Begrijp het niet verkeerd, het zijn lekkere woorden om even goed dramatisch uit de drukken hoe je je voelt, maar het gebruik van de term mental breakdown blijkt dichter bij de realiteit te liggen als het aankomt op studenten en de stressvolle lading van het studentenleven. Het balanceren van een hoge studiedruk, werk en een sociaal leven zorgt voor veel stress onder ons studenten. Daarnaast ligt het risico van een burn-out meer op de loer dan dat de meesten zich realiseren, maar waardoor komt dit precies en wat zijn de mogelijke gevolgen hiervan? Hoe kun je de signalen op tijd herkennen? En hoe zou het eventueel voorkomen kunnen worden?

Hoe dan?

Al een paar zaken zijn genoemd waar wij ‘o zo sneue’ studenten mee moeten dealen op een dagelijkse basis, zaken die kunnen zorgen voor psychische problemen; het balanceren van werk, studie en het onderhouden van een sociaal leven. Nu blijkt de grootste boosdoener toch de hoge studiedruk te zijn waar tegenwoordig het merendeel van studenten tegenaan loopt, en dan ook nog eens de hoge verwachtingen die daar gratis bijgeleverd worden. Vooral het eerste jaar van een gemiddelde hbo of wo opleiding blijkt een uitdaging, aangezien de meeste hogescholen en universiteiten een minimum puntenaantal hanteren van 45 tot 60 punten, wil je de studie kunnen vervolgen. Volgens een artikel van Universiteit Utrecht staat één studiepunt gelijk aan 28 uur studeren, en dan te bedenken dat gemiddelde student 34 uur per week bezig is met zijn of haar studie. Met andere woorden, je leert in principe vier dagen voor één zielig puntje. Deze last zorgt bij veel studenten voor psychische problemen zoals slaaptekort, stress, paniekgevoelens, emotionele uitputting, en de toenemende vijand; de burn-out. Gelukkig staat de Minister van Onderwijs, Ingrid van Engelshoven, aan onze kant. Zij wil namelijk de punteneis verlagen naar 40 om te “voorkomen dat studenten onnodig struikelen”, aldus Ingrid (Universiteit Utrecht, 2018).

Keiharde cijfers

Om even een concreet beeld te scheppen van de huidige situatie, gaan we even met percentages gooien die afkomstig zijn uit een onderzoek uit 2016 van de Universiteit van Amsterdam, want niks is meer feitelijk dan keiharde cijfers. Volgens deze cijfers dealt 29 procent van de studenten met concentratieproblemen, 24 procent lijdt aan faalangst en loopt ongeveer een kwart van de studenten rond met een vorm van (ernstige) depressie. Het gaat ook steeds vaker gepaard met klachten als verslavingen, wat de situatie nog tig keer erger kan maken. Om het probleem nog wat dramatischer te maken, is er ook nog eens een tekort aan mankracht bij psychologen of instellingen die dit soort problemen op zich nemen. Onze Minister vindt dan ook dat er meer professionals aangenomen moeten worden op universiteiten en hogescholen om studenten sneller te kunnen helpen (Dinther, 2018).

Drie tips voor self-care

Maar de grote vraag blijft: wat kunnen wij er zelf aan doen?! Om het verhaal een positieve twist te geven, gaan we een aantal tips op een rijtje zetten . Tips over hoe je er zelf mee kunt dealen, dus dingen die direct binnen je cirkel van invloed vallen. Mocht je nou wel of niet wat symptomen herkennen, maakt niet uit, want deze tips zijn voor iedereen. 

• Je zo voelen is al rot genoeg, laat staan als het ook nog eens je sociale leven beïnvloedt. We zijn snel geneigd om alles onder controle te willen hebben, maar dit is nou eenmaal onmogelijk. Dus de eerste tip: let it go. Door te leren sommige dingen los te laten ontlast je jezelf van een flinke hoeveelheid druk en stress. Plan tijdig en verdeel je werk realistisch, maar vergeet niet jezelf ook tijd te geven om te relaxen en leuke dingen te doen. Mocht er dan toch out of nowhere iets opduiken waar je geen controle over hebt, haal dan een paar keer diep adem (klinkt lekker overdreven, maar het werkt echt) en kijk wat je er eventueel aan kan doen. Makkelijker gezegd dan gedaan natuurlijk, but it takes practice.
• Tip twee: wees eerlijk naar jezelf. Op het moment dat je merkt dat het niet goed gaat, negeer het dan niet en trek aan de bel. Praat erover, met wie dan ook, en kijk wat voor manieren er zijn om de situatie onder controle te houden of op te lossen. Vergeet ook niet dat er online genoeg te lezen is over dit soort onderwerpen, met andere woorden, Google is je beste vriend. Overweeg je een professioneel iemand in te schakelen, voor wat dan ook? DOEN! Het stigma dat therapie alleen bestaat voor mensen met een ernstige mentale aandoening mag nu ook wel eens opbokken, we leven in 2019 mensen, kom op…
• En dan als laatste tip, tip drie: nee zeggen is geen misdaad. Ja ja, deze hebben we al honderd keer gehoord, maar leg eens uit, als die zo bekend in de oren klinkt waarom doen we het dan nog steeds niet? Als je overal maar ja tegen zegt stel je hoe dan ook een keer iemand teleur, inclusief jezelf, want opgegeven moment wordt het allemaal te veel. Dus zeg gewoon een keer nee tegen het overnemen van een shift voor die ene collega die je toch eigenlijk niet mag, of tegen dat avondje stappen als je liever op de bank wilt hangen met een film en een glas wijn of bier in je hand. Je echte vrienden begrijpen je wel en de mensen die dat niet doen… oh well, who the hell cares?

Referentielijst

Dinther, M. v. (2018, augustus 13). Studenten bezwijken psychisch onder prestatiedruk: ‘De psychologen zijn niet aan te slepen’. Opgehaald van de Volkskrant: https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/studenten-bezwijken-psychisch-onder-prestatiedruk-de-psychologen-zijn-niet-aan-te-slepen~b4246d57/

Universiteit Utrecht. (2018, September 11). Over studenten, stress en studielast. Opgehaald van Universiteit Utrecht: https://www.uu.nl/nieuws/over-studenten-stress-en-studielast